महाराष्ट्र हेडलाईन : Crowd of devotees thronged Mahurgad : नवरात्री उत्सवाच्या पार्श्वभूमीवर माहूर गडावर गुरूवारी चौथी माळ अर्पण करण्यात आली. या निमित्ताने गडावर भक्तांची प्रचंड मांदियाळी जमली होती. आज सकाळी श्री रेणुका मातेला लाल रंगाचे महावस्त्र अर्पण करून विशेष पूजा विधी करण्यात आले. घटास चौथी माळ अर्पण करून माता रेणुकेची विधिवत पूजा झाली. त्यानंतर लाल रंगाच्या महावस्त्रासह कुंकुमार्चन, पुरातन अलंकार परिधान, फुलांची सजावट, तसेच पायस नैवेद्य, तांबूल अर्पण करण्यात आले. मंत्रोच्चार व भक्तांच्या घोषणांमध्ये माता रेणुकेची महाआरती करून परिसर दणाणून गेला. पाऊस असतानाही माहूर गडावर भाविकांची पहिल्या पायरीपासून प्रचंड गर्दी होती. कुमारिका पूजन करण्यात आले. तर, दुसरीकडे दर्शनानंतर महिला भाविक फुगड्या खेळून संगीताचा आनंद घेत होत्या. (Even in the rain, a crowd of devotees thronged Mahurgad, the excitement of balloons; the joy of the mother through music, the worship of the virgin..)

 गडावर कुमारिका पूजनाला वेगळे महत्त्व :

सभा मंडपात अभिषेक, भोगी पूजाअर्चा करण्यासाठी भाविकांची रेलचेल. हळद, कुंकू, खणा-नाराळाने ओटी भरण्यासाठी महिला एकच गर्दी केली होती. यावेळी सुरक्षा रक्षक, महिला पोलिस कर्मचारी, सेवेकरी भाविकांना शिस्तीत दर्शनासाठी प्रयत्न करत होते. तर, मंदिराबाहेर वेदमंत्रांचा घोष. बाजूला जाऊन पाहिले तर, कुमारिकेचे पूजन केले जात होते. वाद्यवृंदासह पुरोहितांनी म्हटलेल्या या स्तोत्राने श्री रेणुका मातेचे मंदिर असलेले माहूरगडाचे वातावरणात अगदी भक्तिमय झाले. एका सभा मंडपात शतचंडी पाठ, चतुर्वेद पारायण, छबिना व आरतीच्या तयारीची लगबग सुरू होती. याच परिसरात उभारलेल्या मंचावर कलावंत संगीत सेवा सादर करत होते. दर्शन घेतलेले भाविक याठिकाणी संगीत सेवेचा आनंद घेत होते. यावेळी किनवट येथील दिव्यांग कलावंत सेवा सादर करत होते. तर, महिला भाविक फुगड्या खेळून आनंद लुटत होत्या. गडावर कुमारिका पूजनाला वेगळे महत्त्व आहे. वास्तविक पाहता कुमारिकेला देवीस्वरूप पाहिले जाते. त्यामुळे त्यांची पूजा केली जात असल्याचे पुरोहित्य करणाऱ्या एका गुरूजींनी सांगितले.

मंदिरात विडा तांबुलचे महत्त्व :

रेणुकादेवी मंदिरात विडा तांबुलचे महत्त्व असून देवीच्या मुख्य नैवेद्यापैकी एक मानला जातो. देवीला प्रिय असल्याने भाविक दर्शन रांगेतच स्वतः नागवेलीची पाने आणून देतात किंवा येथे खरेदी करून तांबुल घेतात. नवरात्रीच्या काळात दिवसाला सरासरी १५ हजार नागवेली पानांचा तांबुल होतो तर, या नऊ दिवसात एक लाख ३५ हजार पानांचा तांबुल नैवेद्य देवीला अर्पण होतो, असे तांबुल बनविणारे अमोल गावंडे यांनी सांगितले. 

अशी आहे माहूरगडाची अख्यायिका :

मातापूर हे माहूरचे पैराणी ग्रंथामधील नाव आहे. मातापूर शब्दाची फोड आई आणि ऱ्हदय अशी आहे. २१ दिवस भगवान परशुराम आईची आठवण करत होते. याठिकाणी संहय्य पर्वतावर वियोगाने माझा मुलगा प्राण त्याग करेल, या विचाराने रेणुका माता भूमि भेदन करून प्रगट झाली. सुरूवातीला रेणुकामाता छोट्या विग्रहात (तांदळा) होती. आता तो विग्रह मोठा दिसत आहे. तो विग्रह (तांदळा) मातापूर ऱ्हदय स्थानापर्यंत प्रगट झाली आहे. म्हणून तिला मातापूरवासिनी म्हणतात. अनेक ग्रंथांच्या दाखल्यानुसार, पाच हजार वर्षांपूर्वीची मंदिराची निर्मिती असल्याचा उल्लेख आहे.

अशी आहे माहूरगडाची अख्यायिका, असे माहूर येथील वेदशाळेतील वेदमूर्ती निलेश वसंत केदार यांनी सांगितले.